Anatomie en mens zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Vormen en structuren vormen zowel afzonderlijk als in hun geheel fascinerende beelden. Bij aankomende medici bekend als een veeleisend onderdeel van de studie, bezit de anatomie van de mens een onmiskenbaar, artistiek karakter. Uiterlijk sinds de "Vitruviaanse Man" van Leonardo da Vinci een geliefde accessoire aan wanden werd, is het duidelijk: Anatomie, mens en kunst vormen een stijlvolle drie-eenheid.
Leonardo da Vinci heeft de artistieke claim op de verbinding van geneeskunde en anatomie van de mens als geen ander geprägt. In zijn nalatenschap vonden historici duizenden notities en documenten met anatomische tekeningen. Tegen deze achtergrond is het ronduit jammer dat slechts de reeds genoemde "Mens in de cirkel" echte populariteit heeft bereikt.
Menselijke anatomie als kunstvorm
Wie als realistisch kunstenaar erkend wilde worden, ontkwam niet aan de zelfstandige studie van de menselijke anatomie. Voordat hij creatief aan de slag kon, moest hij eerst een scherp observator worden. Wie daarentegen als arts de anatomie van de mens wilde begrijpen, zocht meestal een kunstenaar op.
Op welke andere manier zou het mogelijk geweest zijn om de anatomie van de mens te bestuderen? In het christelijke Avondland waren dissecties van het menselijk lichaam zeer lange tijd verboden. Kunstenaars vervingen als geheime anatomen en met hun levendige, exacte weergaven het leren aan het dode subject.
Out of the box denken
De werken en sculpturen uit oude tijden dienden lange tijd als studieobjecten voor geneeskundestudenten. Ze brachten hen de anatomie van de mens dichterbij en vervingen de realiteit van het dode lichaam.
De verbinding tussen kunst en de anatomie van de mens toonde zich nog in een ander, historisch feit. Wist je dat de studie geneeskunde vroeger nog uitgebreider was? Studenten moesten, naast de verplichte colleges over de menselijke anatomie, bepaalde colleges volgen in filosofische of cultuurhistorische vakken. Dat lijkt op het eerste gezicht verrassend.
Maar het begrip van kunst, filosofie en cultuur was een echte en extra winst voor het leren van de menselijke anatomie en de latere werkzaamheden als arts. Deze waardevolle blik over de grenzen van het eigen vakgebied is in de huidige studie helaas verloren gegaan.
"Theater" als centra voor anatomisch onderwijs
De anatomie van de mens als naslagwerk
Bij de beslissing voor of tegen een boek speelt zeker ook voor jou de aandacht voor detail binnen de afbeeldingen de belangrijkste rol. Begrijpelijk, want de nomenclatuur van de menselijke anatomie is onveranderlijk. Je leert die, ze geldt al eeuwen en wordt niet herschreven. Weliswaar verschillend weergegeven.
Een van de moderne pioniers in de picturale weergave van de anatomie van de mens is Johannes Sobotta. Deze naam heb je vast al eens gehoord. Hij creëerde met de tekeningen voor de menselijke anatomie een tot op heden veelgevraagd en inhoudelijk hoogwaardig boek. Misschien studeer je er al mee. Sobotta's "Atlas der Anatomie" bestaat uit meerdere delen en geldt als standaardwerk binnen de medische studie en praktijk.
De twee tekenaars Karl Hajek en Erich Lepier waren verantwoordelijk voor de afbeeldingen. De realiteit van spieren, weefsels, botten, gewrichten en organen, perfect geprepareerd tijdens dissecties, brachten zij over op papier. De schetsen werden driedimensionaal, kleurrijk afgestemd en tot in het kleinste detail perfect vormgegeven.
De "Michelangelo van de geneeskunde"
In de opsomming van detailgetrouwe afbeeldingen van de anatomie van de mens mag de naam Frank Netter niet ontbreken. De Amerikaanse arts en anatoom wordt vaak de "Michelangelo van de geneeskunde" genoemd, zo nauwkeurig waren zijn anatomische tekeningen.
Aanvankelijk werkte Netter als illustrator voor een farmaceutisch bedrijf. Toen steeds meer artsencollega's de kwaliteit van zijn afbeeldingen opmerkten, besloot men tot publicatie als boek. De eerste editie van de Netter Atlas van de anatomie van de mens verscheen in 1948. Pas in 1989 verscheen Netters erkende en bekroonde "Atlas of Human Anatomy", waarvoor hij meerdere malen werd geëerd en talloze eredoctoraten ontving.
Menselijke anatomie als kunstwerk
De selectie is groot, elk vakgebied is vertegenwoordigd. Anatomische afbeeldingen zijn tijdloos. Ze verbinden geschiedenis en toekomst van de anatomie van de mens en de geneeskunde. En ze slaan een unieke brug tussen de menselijke anatomie en de kunst.
- De anatomie van de mens en de verschillende organen, botten en spieren
- Medische tekeningen met correcte nomenclatuur, perfect om te leren en uit te leggen
- Unieke vintage anatomieposters voor de inrichting van praktijken en woningen
Bekijk nu alle afbeeldingen van de menselijke anatomie aan.