Het gezonde menselijk lichaam is een fascinerend anatomisch wonder. Dit bestaat uit vele structuren die samenwerken en in elkaar grijpen, die ons gezondheid en bewegingsvermogen mogelijk maken. Anatomische landmarks dienen daarbij ter oriëntatie. Zulke oriëntatiepunten zijn voor de medische wereld onmisbaar, maar ook in het dagelijks leven zeer interessant en nuttig. In dit artikel lichten we de belangrijkste anatomische landmarks toe en laten we zien waarvoor het herkennen hiervan nuttig is.

Wat zijn anatomische landmarks?

Anatomische landmarks zijn specifieke punten of structuren op ons lichaam, die als oriëntatiehulpmiddelen dienen. Deze zijn bijzonder nuttig voor artsen, fysiotherapeuten en ander medisch personeel, om belangrijke delen van het menselijk lichaam te identificeren. Vervolgens kunnen dan passende diagnostische en therapeutische maatregelen nauwkeurig worden uitgevoerd. Maar ook voor iemand die niet uit de medische wereld komt, zijn ze interessant, omdat ze ons helpen ons eigen lichaam beter te begrijpen.

Voorbeelden van belangrijke anatomische landmarks

• Het mastoïd: Het mastoïd is een klein benig uitsteeksel achter het oor. Dit is het aanhechtingspunt van veel verschillende spieren en dient dus als belangrijk oriëntatiepunt in het gebied van de schedel.
• De clavicula (sleutelbeen): De clavicula is een goed voelbaar en vaak zichtbaar bot dat de borstkas en het schouderblad met elkaar verbindt. Dit bot is zowel bijzonder belangrijk voor de beweeglijkheid van je schouder als voor de oriëntatie bij veel medische onderzoeken.
• Het sternum (borstbeen): Het sternum bevindt zich in het centrum van de borstkas. Het is het verbindingspunt voor de ribben en beschermt bovendien belangrijke organen, zoals bijvoorbeeld het hart.

Belang van de anatomische landmarks in de medische praktijk

Anatomische landmarks zijn voor de geneeskunde bijzonder belangrijk en vinden diverse toepassingen in de medische praktijk. Ze zijn bijvoorbeeld doorslaggevende punten voor het zetten van injecties, de planning van chirurgische ingrepen en de diagnose van ziekten.

Injecties en puncties

Anatomische landmarks dienen artsen ter oriëntatie, om injecties in spieren of gewrichten nauwkeurig te plaatsen. Door deze nauwkeurigheid kan een beter effect worden bereikt. Ook voor de lumbaalpunctie als belangrijke diagnostische maatregel, wordt een dergelijke anatomische landmark van de wervelkolom ter oriëntatie gebruikt. Hierbij wordt het gebied tussen de doornuitsteeksels van de lendenwervelkolom gevoeld.

Chirurgische ingrepen

Chirurgen gebruiken anatomische landmarks om hun incisies nauwkeuriger te kunnen plaatsen en schade aan belangrijke zenuwen of bloedvaten te voorkomen. Ook wat betreft minimaal invasieve technieken zijn landmarks als oriëntatiehulpmiddel essentieel om kleine incisies nauwkeurig te plaatsen en instrumenten correct te geleiden.

Diagnose van ziekten

Voor de diagnose van bepaalde ziekten, met name in de orthopedie, worden anatomische landmarks als oriëntatiepunten gebruikt. Bij een palpatie van de wervelkolom bijvoorbeeld, worden de processus spinosi afgetast ter oriëntatie. Daarbij kunnen medici snel pijn, zwellingen of abnormale beweeglijkheid herkennen. Zo kunnen reeds vóór een MRI of röntgenfoto mogelijke problemen zoals hernia's of spierspanningen worden vastgesteld.

De belangrijkste anatomische herkenningspunten in detail

Het menselijk lichaam biedt vele oriëntatiepunten, die de medische wereld gebruikt om onderzoek en behandeling zo nauwkeurig mogelijk uit te voeren. De meest relevante punten zijn echter de volgende drie:

De bekkenkam (Crista iliaca)

• Locatie: De bekkenkam bevindt zich aan de bovenrand van het bekkenbot.
• Functie: Deze is het aanhechtingspunt voor belangrijke spieren en banden en dient als centraal oriëntatiepunt bij veel onderzoeken en ingrepen in de buik- en bekkenstreek.

De trochanter major

• Locatie: De trochanter major is een grote benige uitstulping aan de zijkant van het dijbeen.
• Functie: Het dient als aanhechtingspunt voor verschillende belangrijke spieren die verantwoordelijk zijn voor de beweeglijkheid van de heup.
• Belang: Dit punt is bijzonder relevant voor het onderzoek en de behandeling van heupproblemen.

De laterale epicondyl van de humerus

• Locatie: De laterale epicondyl van de humerus bevindt zich aan de buitenste uitsteeksel van het opperarmbeen.
• Functie: Het dient als aanhechtingspunt voor de onderarmspieren.
• Belang: Dit punt is vaak aangedaan bij een laterale epicondylitis, beter bekend als tenniselleboog.

Anatomische herkenningspunten en hun belang in het dagelijks leven

Naast hun belang voor de medische wereld zijn anatomische herkenningspunten ook in het dagelijks leven van belang. Ze helpen je om je eigen lichaam beter te begrijpen en afwijkingen vroegtijdig te herkennen.

Sport en fitness

De kennis over de spieren en hun aanhechtingspunten kan je training veranderen. Je kunt met deze kennis gericht de spieren aanspreken die aan bepaalde landmarks aanhechten. Zo heb je de mogelijkheid om bewegingen en belastingen van bepaalde structuren te sturen en zo overbelasting en blessures te voorkomen.

Zelfdiagnose en gezondheid

Wanneer je de locatie en functie van belangrijke anatomische landmarks kent, neem je veranderingen en problemen aan je lichaam vroegtijdig waar. Een zwelling of een pijn op een bepaalde plek kan bijvoorbeeld wijzen op een specifieke blessure of aandoening. Je arts kun je zo vroeg mogelijk raadplegen en aan de hand van een anatomie-afbeelding precies uitleggen waar de verandering zich bevindt en welke anatomische landmark je ter herkenning hebt gebruikt.

Conclusie over anatomische landmarks

Anatomische landmarks dienen als belangrijke oriëntatiepunten, die jou en medisch personeel helpen veranderingen van het lichaam te herkennen. Als je een grote interesse hebt in anatomie en andere medische onderwerpen, vind je in onze online shop een groot aantal informatieve en praktische producten, zoals anatomie-telefoonhoesjes en chirurgische naaisets om te oefenen. Wil je je liefde voor anatomie uiten, pas dan je look aan met anatomie-sieraden of medische sokken .